Binnenkort wordt het mogelijk dat ouders hun kinderen twee familienamen meegeven, een gebruik dat in Spaans- en Portugeestalige landen al sinds mensenheugenis bestaat. Samen met de aanwas van nieuwe Nederlanders zorgt dit voor een aanzienlijke uitbreiding van ons familienamenbestand.

In de negentiende eeuw was het samenstellen van dubbele namen in Nederland in zwang geraakt bij de maatschappelijke bovenlaag. Ook na de invoering van de burgerlijke stand hield dit gebruik stand. De overheid heeft daar via het naamrecht paal en perk aan gesteld door te bepalen dat dubbele namen alleen nog maar gevormd konden worden door naamswijziging bij Koninklijk Besluit, op voorwaarde dat de toegevoegde naam anders in de familie zou uitsterven. Deze procedure is nog steeds van kracht.

Persoonlijke ervaring Sierra Daza

Binnenkort wordt het een stuk eenvoudiger om met een dubbele naam geregistreerd te worden. Is het sinds 1998 voor ouders mogelijk voor hun kinderen uit een van beider achternamen te kiezen, momenteel wordt er een wetsherziening voorbereid die het mogelijk maakt dat zij een combinatie van hun namen aan de kinderen doorgeven. In landen als Spanje en Portugal en het grootste gedeelte van Zuid-Amerika is dit al jarenlang heel normaal. Onze van geboorte Colombiaanse collega en Servicemedewerker Diana Siebenga-Sierra Daza zegt over dubbele namen het volgende: "Ik houd me ook bezig met stamboomonderzoek. Het hebben van een dubbele naam maakt het onderzoek makkelijker. Van jongs af aan weet je al hoe je oma's en opa's en ook je overgrootouders heten. Mijn persoonlijke tip voor mensen die hun kinderen twee achternamen willen geven of stamboomonderzoek doen en het makkelijker willen maken voor toekomstige generaties, zou ik zeggen 'best handig en mooi'! Als je kinderen hebt zijn ze een mengsel van twee families, en horen ze ook bij twee families."

Het verschil tussen het dubbele-achternaamsysteem in deze landen en het toekomstige Nederlandse systeem, is dat bij het eerstgenoemde in de volgende generatie de namen van de grootmoeders afvallen. Dat is niet het geval bij, bijvoorbeeld, tot Nederlander genaturaliseerde Spanjaarden: hun dubbele achternaam ligt in Nederland vast en wordt als zodanig in zijn geheel aan de kinderen doorgegeven. Dat betekent dat volgens het wetsvoorstel een kind van twee Spaanse ouders een reeks van vier namen krijgt in plaats van de gewenste twee namen volgens het Iberische stramien. Wel iets om over na te denken.

Verdubbeling

Het aantal achternamen in de CBG Familienamenbank is in de periode 1947 (het moment van de volkstelling) en 2007 (momentopname uit de Gemeentelijke Basisadministratie) min of meer verdubbeld. De aanwas betreft voornamelijk namen van de naoorlogse ‘nieuwe Nederlanders’. Inmiddels zijn duizenden namen van personen en families ‘van verre’ in de databank opgenomen. Het kenmerk ‘andere taal’, dat ze automatisch hebben meegekregen, is gespecificeerd in bijvoorbeeld 'Indische naam', 'Molukse naam', 'Surinaamse naam', 'Turkse naam' en 'Marokkaanse naam'.

Oproep

Het credo van het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis is: ‘Wij zijn er voor iedereen!’. Met betrekking tot familienamen betekent dit, dat ieders geschiedenis ook een naamkundige context heeft. Het zou heel mooi zijn als belangstellenden en belanghebbenden ons helpen de database verder aan te vullen, en ons gegevens kunnen verstrekken die de geschiedenis van hun naam tot leven brengt. Heb je aanvullingen, mail ze naar Diana via mailadres service@cbg.nl. CBG Familienamen is een culturele hoeksteen dankzij de wisselwerking met jullie, de gebruikers!